Rocznica uzurpacji tronu polskiego przez elektora saskiego.
Dziś w naszym Kalendarium prześledzimy losy uzurpacji tronu polskiego przez elektora saskiego Fryderyka Augusta I w 1697 roku.
Elekcja króla po śmierci Jana III Sobieskiego, była bardzo burzliwa. Do walki o tron stanęli m.in. syn zmarłego – Jakub Sobieski, kandydat francuski Franciszek Ludwik Bourbon oraz elektor saski Fryderyk August I, znany w Polsce jako August II Mocny. Fryderyk August nie miał większych szans, dlatego szeroko korzystał z intryg, spisków i łapówek. Co ciekawe, kandydaturę Wettyna w sporej mierze sfinansowały żydowskie domy bankierskie z terenów Rzeszy. Rzeczpospolita została zalana agenturą, która agitowała za Sasem. Ogromne sumy na rzecz jego kandydatury wydał też car rosyjski Piotr I.
Sam Fryderyk, w celu wzmocnienia swoich szans na koronę, demonstracyjnie przeszedł na katolicyzm. Jednocześnie nadal pozostawał zwierzchnikiem saskiego kościoła luterańskiego. Jego żona Krystyna nie zadbała nawet o tego typu pozory i nie zmieniła wiary, przez co nigdy nie została koronowana na królową Polski. Mimo zabiegów i masowego przekupstwa podczas elekcji, przewagę zdobył kandydat francuski, Franciszek Bourbon – Conti. Wobec tego, zwolennicy Fryderyka dokonali rozłamu i 27 czerwca 1697 roku ogłosili królem swojego kandydata. August wykorzystał bierność drugiej strony, wkroczył do Polski zbrojnie i zajął zamek królewski na Wawelu, skąd wykradł insygnia koronacyjne, porzez wybicie dziury w ścianie królewskiego skarbca. Prymas Michał Radziejowski odmówił koronowania samozwańca. Uczynił to dopiero przekupiony awansem biskup włocławski, Stanisław Dąmbski.
Uzurpacja korony to dopiero początek nieszczęść jakie August II sprowadził na Polskę. Przede wszystkim przyniósł do niej saskie obyczaje i rozplenił wśród krajowych elit rozpustę znaną ze słynnego powiedzenia o popuszczaniu pasa. Przekupywał przeciwników politycznych oraz siał absurdalną propagandę np. przypisując sobie odzyskanie Kamieńca Podolskiego w ramach pokoju w Karłowicach. Faktycznie doprowadził do likwidacji polskich mennic (oprócz Gdańska i Torunia), a większość monet z czasów panowania jego i jego następcy, bito w Saksonii.
Na początku czerwca 1698 roku wziął udział w drugim zjeździe w Piszu. Prowadził tam tajne rozmowy z elektorem pruskim Fryderykiem III, w ramach których wyraził zgodę na koronację elektora jako króla w Prusach. W zamian za to, domagał się wsparcie politycznego i militarnego w czasie planowanego przez siebie zamachu absolutystycznego w Polsce, mającego dać mu koronę dziedziczną.
Dodatkowo, za kwotę 150 000 talarów zgodził się na zajęcie polskiego Elbląga przez Prusaków. Uradzono, że w razie komplikacji i oporu ze strony szlachty, będzie odgrywał rolę wzburzonego postępowaniem pruskim, lecz jednocześnie zablokuje wszelkie próby działań militarnych ze strony polskiego sejmu. Kryzys elbląski trwał aż do 1703 roku. W ciągu tych kilku lat miasto i jego posiadłości ziemskie zostały straszliwie rozgrabione przez Prusaków. A to dopiero pierwsze lata panowania tego człowieka…
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Przeczytaj również:
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
