Rocznica oficjalnego powstania jednostki komandosów GROM.
Dziś w naszym Kalendarium przyjrzymy się sprawie operacji “Most”, na kanwie której powstała słynna polska jednostka specjalna.
W czasie transformacji ustrojowej z PRL w III RP, doszło do zmiany hegemona, któremu podległe były władze warszawskie. Stany Zjednoczone zastąpiły w tej roli Związek Sowiecki. Podległość polityczna wobec USA wynikała m.in. z polskich długów zagranicznych zaciągniętych w tym państwie. Nie bez znaczenia była chęć przystąpienia do NATO, którego USA były faktycznym kierownikiem.
W celu wykazania się przed zaoceanicznym imperium, Polacy podjęli się w 1990 roku misji ewakuacji z Iraku amerykańskich funkcjonariuszy wywiadu i zdobytych przez nich informacji. Te były kluczowe dla przyszłej inwazji na ten kraj (tzw. „Pustynna Burza”). W czasie operacji „Samum”, oddział UOP wykonał przydzielone zadanie.
W zamian rzeczywiście umorzono część polskich długów. Niestety, w ramach retorsji, Saddam Husajn ograniczył kontakty gospodarcze z III RP, przez co wiele polskich firm straciło w Iraku dochodowe kontrakty. W kolejnych latach nawiązywano coraz ściślejszą współpracę wojskową i polityczną z Waszyngtonem, otwierając kraj na penetrację przez tamtejsze służby specjalne oraz wielkie koncerny. Kult cargo polskiego społeczeństwa wobec USA i zachodniego stylu życia był tak duży, że wielu poczytywało nową wasalizację jako wręcz zasługę dla Polski.
Jako, że interes Waszyngtonu był zespawany na sztywno z Tel Avivem, niezbędne było posiadanie poprawnych stosunków także z Izraelem. Tym bardziej, że z powodu karty holokaustu, państwo to stało się swoistą świętą krową na arenie międzynarodowej. Jednym z pierwszych przykładów kooperacji z USA i Izraelem (w praktyce oznaczała ona pełną podległość strony polskiej wobec “sojuszników”) była sprawa ewakuacji Żydów ze Związku Sowieckiego w ramach operacji „Most”. W celu jej przeprowadzenia, otworzono Polskę na penetrację ze strony Mosadu (izraelski wywiad), Szin-Bet (izraelski kontrwywiad i CIA (amerykański kontrwywiad.
Operacja “Most” polegała na przerzucie sowieckich Żydów do Izraela. Rząd Izraelski był przekonany, że wraz z rozpadem ZSRS może dojść do obwinienia Żydów za upadek imperium oraz do gigantycznych pogromów. Doskonale zdawano sobie też sprawę, że Żydzi w sporej mierze brali udział w ekterminacji rdzennej ludności rosyjskiej i z tego tytułu, w przypadku poluźnienia reżimu, nie mogli czuć się bezpiecznie. Uznano, że ludzi tych należy jak najszybciej ewakuować. Przy pomocy USA, Izrael uzyskał zgodę Michaiła Gorbaczowa na wywóz Żydów. Potrzebny był jednak pukt przeładunkowy. Do tej roli zgłosiła się Polska.
Utworzono specjalny zespół międzyresortowy oraz grupę komandosów. W zabezpieczenie finansowe operacji, zamieszana była spółka Art-B Żydów Bogusława Bagsika i Andrzeja Gąsiorowskiego. Wszystko przebiegło bez zakłóceń i zakończyło się przerzutem do Izraela ok. 100 tys. sowieckich Żydów. Grupa komandosów pokazała swoją skuteczność, wobec czego uczyniono z niej zalażek elitarnej jednostki polskich sił specjalnych. Oficjalnie zalegalizowana została w dniu 13 lipca 1990 roku, jako specjalna jednostka komandosów GROM, ze Sławomirem Petelickim na czele.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
Przeczytaj również:
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
