Historia

Kalendarium historyczne: 19 maja 1912 – umiera Bolesław Prus

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Kalendarium historyczne: rocznica śmierci jednego z najwybitniejszych polskich powieściopisarzy i nowelisty – Aleksandra Głowackiego vel. Bolesława Prusa.

Dziś w naszym kalendarium przypomnimy o jego życiu i twórczości.

Aleksander Głowacki urodził się 20 sierpnia 1847 roku w Hrubieszowie. Jego rodzice wywodzili się z zubożałej szlachty polskiej, a ojciec pracował jako ekonom. Co więcej, chłopiec szybko stał się sierotą. Po śmierci matki i ojca kilkulatkiem zajęła się babka, a parę lat później zamieszkał u ciotki Domiceli Olszewskiej.

Edukację rozpoczął w Powiatowej Szkole Realnej w Lublinie, a kontynuował ją w Kielcach, gdzie przeprowadził się wraz ze starszym o 13 lat bratem Leonem – nauczycielem historii. Za jego namową wziął udział w Powstaniu Styczniowym, podczas którego został ranny i dostał się do niewoli. Tylko dzięki wstawiennictwu ciotki udało mu się uniknąć zsyłki i powrócić do domu.

Po ukończeniu gimnazjum Prus zdecydował się na studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym w warszawskiej Szkole Głównej. Borykał się jednak z problemami finansowymi, gdyż praca korepetytora nie przynosiła mu dużych zysków, co poskutkowało porzuceniem nauki. Imał się różnych zawodów, w końcu próbując swoich sił w pisaniu tekstów.

Za debiut Prusa powszechnie uważa się artykuł społeczny “Nasze grzechy” opublikowany w 1872 roku na łamach czasopisma “Opiekun Domowy”. To właśnie wtedy rozpoczęła się przygoda pisarza z dziennikarstwem. Ukazały się zarówno jego pierwsze teksty popularnonaukowe, jak i felietony. Zdecydował wówczas, że swoim nazwiskiem podpisze tylko poważne artykuły, a inną twórczość artystyczną będzie wydawał pod pseudonimem Bolesław Prus, co stanowiło nawiązanie do jego herbu szlacheckiego Prus I.

Profesja publicysty przyniosła Prusowi stabilizację finansową i możliwość rozwoju w wielu kierunkach. Wiązał się z różnymi czasopismami, a jego dużym sukcesem stało się objęcie redakcji tygodnika “Nowiny” w 1882 roku. Nieco wcześniej, bo pod koniec lat 70., miał miejsce rozkwit jego kariery nowelisty. Powstało parę krótkich opowiadań, a następnie także bardziej rozbudowanych powieści.

Na Prusa ogromny wpływ miały czasy, w jakich przyszło mu żyć. Popularne wówczas prądy literackie związane z pozytywizmem odcisnęły wielki ślad na twórczości pisarza. Widać to zarówno w formach, jakie przyjęły jego teksty (nowele, powieści lub opowiadania), jak i w poruszonej w utworach problematyce.

Wczesna proza obracała się przede wszystkim wokół panujących na ziemiach polskich różnic społecznych oraz dekadencji i beztroski potomków szlachty. Prus, obserwując rozgrywające się wokół niego wydarzenia i tragedie życiowe, opisywał je i analizował właśnie na kartach swoich książek.

Jego najważniejsze utwory to powieści “Lalka” i “Faraon”. Z nowel zasłynęły przede wszystkim “Antek” oraz “Katarynka”.

Powieści Głowackiego ukazywały się najpierw na łamach gazet, a dopiero w wersji książkowej. Ożywiona działalność publicystyczna i społeczna sprawiła, że stał się cenionym autorytetem. Gdy 12 maja 1912 roku zmarł na zawał serca, jego pogrzeb zgromadził tłumy miłośników.

Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!