Kraków świętuje w środę 100. rocznicę odzyskania niepodległości. Na terenie Muzeum Podgórza mieszkańcy posadzili już symboliczny dąb, po ulicach miasta jeżdżą tramwaje i autobusy udekorowane biało-niebieskimi chorągiewkami.
Różnorodne uroczystości miasto zaplanowało na całą środę. Hasło przewodnie obchodów brzmi: „Wolność przyszła z Podgórza”.
„Wiemy, że o miano pierwszych niepodległych miast Kraków rywalizuje z Tarnowem, Zakopanem. Ale naszym zdaniem 31 października 1918 r. wolność przyszła z krakowskiego Podgórza” – powiedziała Melania Tutak z Muzeum Podgórza, oddziału Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.
Jak podkreśliła, postać kapitana Antoniego Stawarza była kluczowa w historii odzyskania przez Kraków niepodległości. Stawarz – oficer austriacki narodowości polskiej – wypowiedział posłuszeństwo Wiedniowi i stał się organizatorem oswobodzenia Krakowa.
Antoni Stawarz był twórcą organizacji niepodległościowej, której członkowie rankiem 31 października 1918 r. rozpoczęli bezkrwawe przejmowanie władzy z rąk zaborcy. Oddziały Stawarza zajęły najpierw dworzec w Płaszowie, potem z placu Niepodległości w krakowskim Podgórzu, przy którym znajdowały się wtedy koszary wojskowe, wyruszyły w stronę centrum miasta, by przy wieży ratuszowej wywiesić biało-czerwoną flagę.
Kraków przestał być częścią habsburskiej monarchii. Przejęcie przez polskich żołnierzy – ubranych jeszcze w austriackie mundury – odwachu pod wieżą ratuszową miało wymiar symboliczny. Dla uczczenia tego wydarzenia co roku dokonywana jest zmiana warty i organizowany jest bieg sztafetowy, w którym bierze udział młodzież z najstarszych krakowskich liceów.
Zgodnie z relacjami historycznymi, 31 października 1918 r. krakowianie z entuzjazmem przyjęli wiadomość o końcu austriackiego panowania. Ludność wyległa na ulice, aby manifestować radość z odzyskania niepodległości i końca wojny. Cieszyli się wszyscy – żołnierze i cywile, uczeni i robotnicy, a w księdze promocji doktorskich Uniwersytetu Jagiellońskiego zapisano znamienne słowa: Finis Austriae.
100 lat temu austriackie dowództwo wojskowe w Krakowie przekazało władzę Polskiej Komisji Likwidacyjnej. #niepodległość #PolskaKomisjaLikwidacyjna #PL100 #Witos #Daszyński #Moraczewski #OjcowieNiepodległości #MojaNiepodległa pic.twitter.com/r5fe4gWyXs
— Instytut Pamięci Narodowej (@ipngovpl) 31 października 2018
W środę Kraków od rana świętuje 100. rocznicę odzyskania niepodległości. Na terenie Muzeum Podgórza mieszkańcy posadzili już symboliczny dąb nazwany Antoni Franciszek (Antoni – imię Antoniego Stawarza; Franciszek – imię drugiego bohatera oswabadzanego Krakowa – Franciszka Pustelnika), po ulicach miasta jeżdżą tramwaje i autobusy udekorowane biało-niebieskimi chorągiewkami.
Krakowianie mogli także otrzymać rano biało-czerwone kokardy, które mieszkańcy Podgórza szyli do północy we wtorek w Muzeum Podgórza. Mieszkańcy w Muzeum Podgórza zjedli też w środę „biało-czerwone śniadanie” (produkty białe, np. ser, i czerwone, np. dżem truskawkowy).
Główne uroczystości 100. rocznicy wyzwolenia Krakowa spod władzy zaborczej odbędą się po południu na placu Niepodległości w Podgórzu. Rozpocznie je wystrzał armatni w wykonaniu Bractwa Kurkowego, występ chóru z IV Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie oraz inscenizacja historyczna. Wtedy też zostanie odsłonięty obelisk upamiętniający odzyskanie niepodległości w 1918 r.
Na Rynku Podgórskim odbędzie się ślubowanie strażników miejskich. Następnie wręczone zostaną nagrody zwycięzcom biegu sztafetowego o szablę kpt. Antoniego Stawarza przez kierowcę rajdowego Michała Kościuszkę. Przed Urzędem Miasta Krakowa na Rynku Podgórskim 1 złożone zostaną kwiaty pod tablicą poświęconą Legionistom Podgórskim poległym za ojczyznę. Oprawę muzyczną wydarzenia zapewni Kolejowa Orkiestra Dęta.
W programie obchodów jest też m.in. wernisaż wystawy z cyklu „Krakowski hejnał wolności. Wolność przyszła z Podgórza” w Muzeum Podgórza. Ekspozycja będzie czynna do 24 marca 2019 r.
Wieczorem kładka Ojca Bernatka, estakada tramwajowa Lipska-Wielicka oraz Tauron Arena Kraków zostaną podświetlone w biało-niebieskich barwach.
/TVP Info/
Przeczytaj również:
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
