W dniu 3 grudnia 1918 roku w Poznaniu zebrał się Polski Sejm Dzielnicowy jako reprezentacja Polaków z ziem pozostających w granicach Niemiec.
Przegrana Niemiec w pierwszej wojnie światowej ożywiła w sercach mieszkających w zaborze niemieckim Polaków nadzieje na złączenie się z odradzającą się po 123 latach niewoli Rzecząpospolitą. 25 października 1918 roku Wojciech Korfanty wystąpił w Reichstagu z głośnym żądaniem przyłączenia do odradzającego się państwa polskiego wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego, a więc Prus Królewskich z Gdańskiem, Wielkopolski, części Prus Książęcych, a także Górnego i Środkowego Śląska.
11 listopada 1918 roku, w dniu podpisania przez Niemcy rozejmu, w którym to też dniu w Warszawie Polacy przystąpili do rozbrajania żołnierzy niemieckich, z przekształcenia konspiracyjnego Centralnego Komitetu Obywatelskiego utworzono Radę Ludową. Dzień później wyłoniono z niej Tymczasowy Komisariat w skład którego weszli: ks. Stanisław Adamski, Wojciech Korfanty i Adam Poszwiński.
14 listopada 1918 roku Tymczasowy Komisariat Rady Ludowej, która odtąd nosiła nazwę Naczelnej Rady Ludowej, wydał odezwę w sprawie przeprowadzenia wyborów delegatów do Polskiego Sejmu Dzielnicowego. Wybory odbyły się pomiędzy 16 listopada a 1 grudnia. Ogółem wybrano 1399 posłów. W liczbie tej było 129 kobiet i 75 katolickich księży. W układzie regionalnym przedstawiało się to następująco:
526 – z Wielkopolski
431 – ze Śląska
262 – z Prus Królewskich czyli z Pomorza Gdańskiego
133 – ze skupisk ludności polskiej z terenów Niemiec, głównie z Nadrenii, Westfalii i Hesji
47 – z Prus Książęcych czyli z Warmii i Mazur.
Polski Sejm Dzielnicowy zebrał się 3 grudnia i obradował do 5 grudnia. Obrady odbywały się w poznańskim kinie Apollo (posiedzenia komisji) i w nieistniejącej już sali Lamberta (posiedzenia plenarne). W obradach poruszano takie tematy, jak granice przyszłego państwa Polskiego, dostęp do morza, stosunek do rewolucji w Niemczech i Rosji, do rządów państw Ententy oraz innych, odradzających się państw. Zajmowano się także przyszłym ustrojem państwa polskiego, stosunkami społecznymi, problemem mniejszości narodowych, głównie niemieckiej, stosunkami między państwem i Kościołem. Jedną z ważniejszych uchwał było powołanie Naczelnej Rady Ludowej jako jedynej i legalnej władzy zwierzchniej Polaków w Niemczech.
100 lat temu w Poznaniu rozpoczął obrady Polski Sejm Dzielnicowy, podczas którego dyskutowano o granicach przyszłego państwa polskiego.
Uznano także Naczelną Radę Ludową jako jedyną i legalną władzę zwierzchnią Polaków w Niemczech. pic.twitter.com/obFBIevdRc
— BartłomiejWróblewski (@bwroblewski) 3 grudnia 2018
Przeczytaj również:
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
