Objazdy grobów Żołnierzy Niezłomnych rozpoczęli 14 lutego, w 78.rocznicę powstania Armii Krajowej, członkowie Związku Polaków na Białorusi w obwodzie brzeskim. Akcja, w której biorą udział także pracownicy Konsulatu Generalnego RP w Brześciu, jest prowadzona z okazji zbliżającego się Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, który jest obchodzony 1 marca.
Akcja upamiętniająca żołnierzy Armii Krajowej została zainaugurowana w miejscowości Żabinka, gdzie znajduje się zbiorowa mogiła 9-ciu akowców z oddziału „Watra” I Okręgu Poleskiego AK. Wykonana w 1992 roku tablica na grobie żołnierskim informuje:
Tu spoczywają Polscy Partyzanci, Żołnierze Oddziału Watra Okręgu Polskiego Armii Krajowej, dowodzonego przez Wojciecha Zbiluta, „Jura”, polegli w walce z Niemcami 27.10.1943 r. w okolicy Żabinki.
A niżej zamieszczona jest lista poległych bohaterów:
ppor. Stanisław Murawski „Stanisław”,
st. sierż. Józef Kazimierczak „Bzura”,
kpr. podch. Jan Malik „Thompson”,
strz. Jan Łagodziuk „Jas”,
strz. Czesław Greń „Grześ”,
strz. Józef Wołoszyński „Sarka”,
strz. Edward Radwański „Edek”,
strz. Bolesław N. ”Rak”,
strz. NN „Todt”
I napis:
Cześć Ich Pamięci!
O historii oddziału „Watra” i działalności Armii Krajowej na Polesiu opowiedziała zgromadzonym przy żołnierskiej mogile uczestnikom akcji konsul RP Olga Kasperczak z Konsulatu Generalnego RP w Brześciu.
Prezes Brzeskiego Obwodowego Oddziału ZPB Alina Jaroszewicz zwróciła z kolei uwagę zebranych na to, że większość poległych Żołnierzy Wyklętych nie ma na grobie ani pomnika, ani nawet krzyża, gdyż pamięć o Armii Krajowej po zakończeniu wojny była zacierana przez władze komunistyczne. Natomiast świadectwa o bohaterskiej walce polskich partyzantów i o ich tragicznych losach były ukrywane, bądź fałszowane.
W Obwodzie brzeskim przetrwały tylko trzy zbiorowe miejsca spoczynku Żołnierzy Niezłomnych. Oprócz Żabinki zbiorowa mogiła akowców jest w Wierchowicach – spoczywają w niej żołnierze, którzy polegli w walce z Niemcami 29 czerwca 1944 roku – oraz akowska kwatera w Juszkiewiczach.
W przemówieniach, które brzmiały nad grobem żołnierzy AK w Żabince brzmiało przekonanie, że żyjąca w świadomości współczesnych pamięć o żołnierzach, walczących o swoje domy, rodziny i sąsiadów z niemieckim a potem sowieckim okupantem, będzie trwała dzięki obchodzonym rocznicom, przypominającym o ofierze, złożonej przez poległych w imię odrodzenia się niepodległej Ojczyzny.
Po oddaniu hołdu pamięci 9-ciu polskich bohaterów w Żabince, złożeniu kwiatów i zapaleniu zniczy, uczestnicy wyprawy udali się do miejscowości Peliszcze, w której na miejscowym cmentarzu spoczywa śp. Wacław Trzeciak, ostatni zmarły Żołnierz Armii Krajowej w obwodzie brzeskim.
Anna Jurkowska z Żabinki
Fot. Eugeniusz Lickiewicz
znadniemna.pl
Przeczytaj również:
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
