Felietony

Teleskop Webba uzyskał zdjęcie soczewkowania grawitacyjnego

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) uzyskał fotografię, która przedstawia soczewkowanie grawitacyjne przez odległą gromadę galaktyk. Na zdjęciu widzimy wiele galaktyk, ale dodatkowo możemy dostrzec rozciągnięte łuki. Te ostatnie to efekt soczewkowania grawitacyjnego. Gromada galaktyk, znajdująca się bliżej, powiększa obrazy galaktyk położonych dalej i je zaburza. Taki efekt występuje, gdy masywny obiekt astronomiczny (np. właśnie gromada […]

Felietony

Naukowcy sprawdzili, czy struktura polskich lasów sprzyja rysiom

Rysie, mimo ochrony, nie kolonizują wszystkich lasów w naszym kraju. Z nowych badań wynika, że większość lasów nie spełnia kluczowych wymogów, związanych np. obecnością podszytu czy rzeźbą terenu, które dają tym drapieżnikom możliwość polowania. Duże europejskie drapieżniki, w tym rysie, ogólnie uważane są za zwierzęta leśne – przypominają naukowcy z Instytutu Biologii Ssaków PAN w […]

Felietony

Solidarni z Ciocią Ruchlą

Kto by przypuszczał, że 80 rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim przyniesie tyle nieprzewidzianych konsekwencji? To znaczy – niezupełnie nieprzewidzianych, bo na przykład taki Judenrat “Gazety Wyborczej” nie może nikogo nie obsrywać, więc kiedy się okazało, że obsrywanie Jana Pawła II przynosi korzyści polityczne znienawidzonemu PiS-owi, Judenrat natychmiast przerzucił się na obsrywanie narodu polskiego. Nawiązał […]

Felietony

Naukowcy: literatura nieanglojęzyczna – podstawowym źródłem wiedzy dla twórców polityki ochrony przyrody

Wyniki badania zostały opublikowane w “Nature Sustainability”. Literatura nieanglojęzyczna jest podstawowym źródłem wiedzy dla twórców polityki ochrony przyrody i bioróżnorodności w 37 krajach, zbadanych przez międzynarodowy zespół naukowców. Wydawnictwa powinny dbać o tłumaczenia artykułów na wiele języków – uważają autorzy badania. “Analiza nieanglojęzycznych artykułów uświadomiła mi i całemu zespołowi, jak dużo wartościowej wiedzy naukowej umyka naukowcom, […]

Felietony

Karpaty Wschodnie: jak odróżnić las stary od porolnego

Opracowano mapę lasów porolnych i starych lasów w Bieszczadach i Górach Sanocko-Turczańskich. Pokazuje ona, gdzie lasy pojawiły się po wojnie na dawnych polach ornych (na terenach wysiedlonych), a gdzie ciągłość siedliska leśnego została zachowana. Geografka podczas badań terenowych sprawdziła też, czym różni się roślinność w tych dwóch kategoriach lasów. “Kiedy chodzimy po lasach w Bieszczadach, […]

Felietony

Powolne poruszanie się dużych zwierząt zapobiega ich przegrzaniu

Trudność związana z utrzymaniem chłodu podczas pokonywania długich dystansów jest kluczowym czynnikiem, który ogranicza prędkość dużych zwierząt – niezależnie od tego, czy biegają, pływają czy latają – wynika z analizy naukowców opublikowanej na łamach „PLOS Biology”. Ruch ma kluczowe znaczenie dla przetrwania zwierząt, a tym samym dla różnorodności biologicznej. Dlatego niemieccy naukowcy chcieli sprawdzić, co […]

Felietony

Rosnąca elektryfikacja samochodów grozi zachwianiem dostaw metali krytycznych

Zapotrzebowanie na lit, nikiel, kobalt, mangan i platynę, które stosuje się do wyrobu akumulatorów elektrycznych, krytycznie wzrośnie w najbliższych latach z powodu przyspieszającej elektryfikacji pojazdów – ostrzegają naukowcy na łamach “Nature Communications”. Zespół inżynierów z Cornell University zajął się wyliczeniem szacowanego zapotrzebowania na metale krytyczne w oparciu o przewidywane scenariusze rozwoju branży samochodów elektrycznych. Mianem […]

Felietony

Uciekająca czarna dziura pozostawia warkocz gwiazd

Teleskop Hubble’a dostrzegł obiekt, który prawdopodobnie jest ogromną czarną dziurą, mknącą przez międzygalaktyczną przestrzeń. Ten wyjątkowy kosmiczny podróżnik pozostawia za sobą ogon zbudowany z nowopowstałych gwiazd, rozciągający się na połowę długości galaktyki. Jak podaje NASA, “na wolności znalazł się potwór”. Naukowcy mają na myśli supermasywną – ważącą tyle, co 20 mln Słońc – czarną dziurę, […]

Felietony

Stać i wierzyć i patrzeć w dal

Okrągła, 80 rocznica powstania w getcie warszawskim obchodzona była wyjątkowo solennie. O godzinie 12 w poludnie zawyły syreny, niczym w Kijowie podczas wizyty ważnych osobistości, a którym wtórowały dzwony kościelne, dzwoniące na “Anioł Pański”. Na razie wszystko wygląda na to, że było w całkowitym porządku, chociaż trudno powiedzieć, czy ktoś z Judenratu “Gazety Wyborczej” nie […]

Felietony

Eksperci: naukowcy dopracowują metody wykrywania i śledzenia trajektorii groźnych asteroid

Ryzyko uderzenia groźnej dla cywilizacji asteroidy jest znikome, ale nie można go wykluczyć. Naukowcy dopracowują metody wykrywania i przewidywania trajektorii takich ciał. Powstają też metody ewentualnej obrony – mówią w rozmowie z PAP dr Tomasz Barciński i dr hab. Małgorzata Królikowska-Sołtan z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Dr Tomasz Barciński jest kierownikiem Laboratorium Mechatroniki i Robotyki […]