Felietony Historia

Dzielny marynarz z ORP “Grom”

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Od kilku miesięcy na portalu Magna Polonia staramy się przybliżać historię Polski poprzez pryzmat losów poszczególnych naszych przodków biorących udział w ważnych dla  kraju wydarzeniach historycznych. Dziś z przyjemnością pragniemy przedstawić postać Tadeusza Dwornickiego bohaterskiego marynarza z ORP Grom.

W nawiązaniu do artykułu, jaki pojawił się na naszym portalu dotyczącym tego okrętu (https://www.magnapolonia.org/bolesna-strata/ ) nawiązała z nami kontakt rodzina poległego marynarza, aby uzupełnić wiedzę o jednym z tych marynarzy, którzy służąc na ORP Grom ponieśli śmierć pod Narwikiem.

Tadeusz Dwornicki urodził się  20 lipca 1916 roku. Dzięki informacjom od rodziny wiadomo, że przyszedł na świat w miejscowości Radomyśl nad Sanem. Był synem Agnieszki Dwornickiej zd. Appel i Dwornickiego (imię nieznane). Kult wojska polskiego rozwijany w okresie II Rzeczypospolitej spowodował, że młody Tadeusz postanowił swoje życie związać z wojskiem polskim, a dokładnie z marynarką wojenną. Swoją przygodę z flotą polską miał rozpocząć już w wieku 16 lat za zgodą matki.

W tym okresie flota polska dopiero rozpoczęła swój rozwój po początkowym czasie poświęconym na organizację szkolnictwa morskiego. Powołano wówczas m.in. Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej w roku 1922[1].

Od roku 1926 rozpoczęto zakup okrętów bojowych, które do roku 1938 zwiększyły liczebność polskiej floty do 21 okrętów wojennych i 4 statków portowych, których tonaż wyniósł 25240 ton[2]. W tej grupie znalazły się ORP Grom.

Tadeusz Dwornicki – marynarz (mat) ORP GROM

Okręt ten, uznany następnie za króla Bałtyku przez prasę polską, był budowany od roku 1935 w angielskiej stoczni J. Samuel White w Cowes na wyspie Wight. Była to jednostka bardzo sprawna i prezentująca dużą wartość bojową. Jej szybkość dochodziła do 40 węzłów. O znaczeniu tej jednostki dla rozwijającej się floty polskiej może świadczyć fakt zgotowania dla niej gorącego przyjęcia po dotarciu do portu w Gdyni. O powiększeniu się polskiej floty informowały liczne gazety z tego okresu w kraju[3]  jak również prasa zagraniczna[4].  O wyborze takiej nazwy zadecydował minister spraw wojskowych rozkazem z dnia 14 maja 1936 roku[5].

Wraz z coraz pewniejszą wizją wojny, polski sztab przystąpił do wypracowywania przygotowań obronnych. W stosunku do ORP Grom ujawnił się podstawowy problem z opracowaniem działań dla dywizjonu niszczycieli. Ze względu na fakt, że nie rokowano sukcesów w walkach tych okrętów przy polskim wybrzeżu, postanowiono odesłać je do portów któregoś z państw sojuszniczych. Wybór padł na Wielką Brytanię[6].

Dnia 30 sierpnia 1939 roku grupa polskich niszczycieli, a wśród nich ORP Grom, realizując plan ,,Pekin” opuściła polskie wybrzeże, kierując się w stronę brzegów brytyjskich[7]. Po rozpoczęciu działań wojennych ORP Grom pełnił początkowo służbę eskortową na wodach kanału La Manche. Na okręcie tym swoją służbę pełnił Tadeusz Dwornicki.

W czasie operacji pod Narwikiem w kwietniu 1940 roku ORP Grom, wraz z ORP Błyskawica, miały za zadanie niszczenie stanowisk nieprzyjacielskich, dróg i torów kolejowych. Dnia 4 maja 1940 roku podczas ataku lotniczego doszło do zatonięcia okrętu. W głębinach wód zginęło 59 polskich marynarzy, wśród nich mat Tadeusz Dwornicki.

Informacja o jego śmierci była tragedią dla rodziny –szczególnie matki. Pomimo upływu lat, rodzina kultywuje pamięć o bohaterskim przodku, będącym wzorem dla młodego pokolenia przywiązania i poświęcenia dla Ojczyzny.

Obraz, przed którym modliła się matka Tadeusza o jego ocalenie

Dziękujemy serdecznie rodzinie za kontakt i udostępnienie zdjęć związanych z poległym pod Narwikiem matem Tadeuszem Dwornickim.

Krzysztof Żabierek

[1]Z. Wojciechowski, Szkolnictwo Marynarki Wojennej RP w systemie edukacyjno-wychowawczym na Pomorzu, Kwartalnik WNHiS , Gdynia 2012, s. 104.

[2]Polska straż nad Bałtykiem, ,, Orędownik: ilustrowany dziennik narodowy i katolicki, 1938, nr.147, s. 12.

[3]O.R.P ,, Grom” w Gdyni. Najsilniejsza i najszybsza jednostka marynarki wojennej, ,, Nowy Kurjer: dziennik poświęcony sprawom politycznym i społecznym”, 1937,  nr. 112, s.2. , Grom- król Bałtyku, ,, Orędownik- ilustrowany dziennik narodowy i katolicki, 1937, nr. 113, s.1.

[4]Launch of a Polish Destroyer at Cowes, ,, The Isle of Wight Press, 1936.{w:} Zbiory Muzeum Dyplomacji i Uchodżtwa w Bydgoszczy, teczka nr. 37.

[5]Gryf, Grom i Błyskawica. Nowe jednostki naszej marynarki wojennej, ,, Orędownik: ilustrowane pismo narodowe i katolickie, 1936, nr. 128, s. 2.

[6]E. Kosiarz, Flota Białego Orła, s. 28-29.

[7]Tamże, s. 49.

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!