Jak wynika z projektu traktatu pokojowego, do którego dotarła agencja Axios, Ukraina ma oddać Rosji znaczne terytoria na wschodzie kraju, ograniczyć liczebność swojej armii oraz zobowiązać się do niewstępowania do NATO. Co kluczowe z punktu widzenia Polaków – ma też wycofać się ze wspierania ideologii banderowskiej.
Ujawiono treść 28 punktów planu pokojowego dla Ukrainy. Strona amerykańska naciska na Kijów, aby zawarł porozumienie w „szybkim terminie”, gdyż dalsze postępy Rosjan spowodują jedynie to, że straty i żądania będą jeszcze większe niż dotychczas. Pomimo że plan obejmuje propozycje, które Ukraina do tej pory wielokrotnie odrzucała, z uwagi na katastrofalny stan frontu, prezydent Wołodymyr Zełenski ma nie wykluczać jego realizacji.
Plan został opracowany przez wysłannika Trumpa Steve’a Witkoffa przy współudziale sekretarza stanu Marco Rubio i zięcia Trumpa Jareda Kushnera. Witkoff konsultował się w tej sprawie z rosyjskim wysłannikiem Kiryłem Dmitrijewem. Dmitrijew powiedział agencji Axios, że jest optymistycznie nastawiony do tego planu, ponieważ w przeciwieństwie do poprzednich działań, „czujemy, że rosyjskie stanowisko jest naprawdę słyszane”.
Zełenski określił plan jako „wizję” USA, ale nie jako ostateczną ofertę. Stwierdził, że Ukraina jasno określiła swoje „czerwone linie” i wniesie swój wkład, aby plan był „naprawdę znaczący”.
Oto pełny plan, przekazany przez Axos:
1. Suwerenność Ukrainy ma zostać zachowana.
2. Między Rosją, Ukrainą i Europą zostanie zawarte kompleksowe porozumienie o nieagresji. Wszystkie niejasności ostatnich 30 lat zostaną uznane za rozwiązane.
3. Oczekuje się, że Rosja nie dokona inwazji na sąsiednie kraje i NATO nie będzie się dalej rozszerzać.
4. Między Rosją a NATO zostanie przeprowadzony dialog, przy mediacji Stanów Zjednoczonych, mający na celu rozwiązanie wszystkich problemów bezpieczeństwa i stworzenie warunków do deeskalacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa globalnego oraz zwiększenia możliwości współpracy i przyszłego rozwoju gospodarczego.
5. Ukraina otrzyma wiarygodne gwarancje bezpieczeństwa. (Przedstawiciel władz USA powiedział agencji Axios, że będzie to wyraźna gwarancja bezpieczeństwa dla Ukrainy ze strony Stanów Zjednoczonych. Jest to pierwszy raz, kiedy taka gwarancja została oficjalnie poruszona w trakcie rozmów. Propozycja nie zawiera jednak dalszych szczegółów na temat jej zakresu).
6. Liczebność Sił Zbrojnych Ukrainy zostanie ograniczona do 600 000 żołnierzy.
7. Ukraina zgadza się zapisać w swojej konstytucji, że nie przystąpi do NATO, a NATO zgadza się umieścić w swoim statucie zapis, że Ukraina nie zostanie przyjęta w przyszłości.
8. Zakaz stacjonowania wojsk NATO na Ukrainie.
9. W Polsce będą stacjonować europejskie myśliwce.
10. Gwarancja USA:
- Stany Zjednoczone otrzymają odszkodowanie za udzielone gwarancje;
- Jeśli Ukraina napadnie na Rosję, straci gwarancje;
- Jeśli Rosja napadnie na Ukrainę, oprócz zdecydowanej skoordynowanej odpowiedzi militarnej, wszystkie globalne sankcje zostaną przywrócone, uznanie nowego terytorium i wszystkie inne korzyści wynikające z tej umowy zostaną cofnięte;
- Jeżeli Ukraina bez powodu wystrzeli rakietę w kierunku Moskwy lub Petersburga, gwarancja bezpieczeństwa zostanie uznana za nieważną.
11. Ukraina będzie mogła przystąpić do UE i otrzyma krótkoterminowy preferencyjny dostęp do rynku europejskiego na czas rozpatrywania tej kwestii.
12. Silny globalny pakiet środków mających na celu odbudowę Ukrainy, obejmujący między innymi:
- Utworzenie Funduszu Rozwoju Ukrainy, który będzie inwestował w szybko rozwijające się sektory przemysłu, w tym technologię, centra danych i sztuczną inteligencję.
- Stany Zjednoczone będą współpracować z Ukrainą w zakresie wspólnej odbudowy, rozwoju, modernizacji i eksploatacji ukraińskiej infrastruktury gazowej, obejmującej rurociągi i obiekty magazynowe.
- Wspólne działania na rzecz odbudowy terenów dotkniętych wojną, w celu rekonstrukcji i modernizacji miast i obszarów mieszkalnych.
- Rozwój infrastruktury.
- Wydobycie minerałów i zasobów naturalnych.
- Bank Światowy opracuje specjalny pakiet finansowy mający na celu przyspieszenie tych działań.
13. Rosja zostanie ponownie zintegrowana z gospodarką światową:
- Zniesienie sankcji będzie omawiane i uzgadniane etapami, w każdym przypadku indywidualnie.
- Stany Zjednoczone zawrą długoterminową umowę o współpracy gospodarczej na rzecz wzajemnego rozwoju w obszarach energetyki, zasobów naturalnych, infrastruktury, sztucznej inteligencji, centrów danych, projektów wydobycia metali ziem rzadkich w Arktyce i innych korzystnych dla obu stron możliwości biznesowych.
- Rosja zostanie zaproszona do ponownego przystąpienia do G8.
14. Zamrożone środki zostaną wykorzystane w następujący sposób:
- 100 miliardów dolarów w zamrożonych rosyjskich aktywach zostanie zainwestowane w prowadzone przez USA działania na rzecz odbudowy i inwestycji na Ukrainie;
- Stany Zjednoczone otrzymają 50% zysków z tego przedsięwzięcia. Europa dołoży 100 miliardów dolarów, aby zwiększyć kwotę inwestycji dostępnych na odbudowę Ukrainy. Zamrożone fundusze europejskie zostaną odmrożone. Pozostała część zamrożonych funduszy rosyjskich zostanie zainwestowana w oddzielny amerykańsko-rosyjski fundusz inwestycyjny, który będzie realizował wspólne projekty w określonych obszarach. Celem tego funduszu będzie zacieśnienie relacji i wzmocnienie wspólnych interesów, aby stworzyć silną zachętę do unikania ponownego konfliktu.
15. Zostanie powołana wspólna amerykańsko-rosyjska grupa robocza do spraw bezpieczeństwa, której zadaniem będzie promowanie i zapewnienie przestrzegania wszystkich postanowień niniejszej umowy.
16. Rosja prawnie usankcjonuje swoją politykę nieagresji wobec Europy i Ukrainy.
17. Stany Zjednoczone i Rosja zgodzą się na przedłużenie obowiązywania traktatów o nierozprzestrzenianiu i kontroli broni jądrowej, w tym traktatu START I.
18. Ukraina zgadza się być państwem niejądrowym zgodnie z Układem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej.
19. Elektrownia jądrowa w Zaporożu zostanie uruchomiona pod nadzorem Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, a wyprodukowana energia elektryczna będzie dzielona równo między Rosję i Ukrainę — 50:50.
20. Oba kraje zobowiązują się do wdrażania programów edukacyjnych w szkołach i społeczeństwie, mających na celu promowanie zrozumienia i tolerancji wobec różnych kultur oraz eliminowanie rasizmu i uprzedzeń:
- Ukraina przyjmie przepisy UE dotyczące tolerancji religijnej i ochrony mniejszości językowych.
- Oba kraje zgodzą się znieść wszelkie środki dyskryminacyjne i zagwarantować prawa ukraińskich i rosyjskich mediów i edukacji.
- Wszelka ideologia i działalność nazistowska muszą zostać odrzucone i zakazane.
21. Terytoria:
- Krym, Ługańsk i Donieck zostaną uznane za de facto rosyjskie, m.in. przez Stany Zjednoczone.
- Chersoń i Zaporoże zostaną zamrożone na linii styku, co de facto będzie oznaczało uznanie rosyjskich nabytków terytorialnych, zgodnie z linią styku.
- Rosja zrzeknie się innych uzgodnionych terytoriów, które kontroluje poza pięcioma regionami.
- Siły ukraińskie wycofają się z części obwodu donieckiego, którą obecnie kontrolują, a ta strefa wycofania będzie uważana za neutralną, zdemilitaryzowaną strefę buforową, uznawaną przez społeczność międzynarodową za terytorium należące do Federacji Rosyjskiej. Siły rosyjskie nie wkroczą do tej zdemilitaryzowanej strefy.
22. Po uzgodnieniu przyszłych ustaleń terytorialnych, zarówno Federacja Rosyjska, jak i Ukraina zobowiązują się do niezmieniania tych ustaleń siłą. Gwarancje bezpieczeństwa nie będą miały zastosowania w przypadku naruszenia tego zobowiązania.
23. Rosja nie będzie przeszkadzać Ukrainie w korzystaniu z rzeki Dniepr w celach handlowych. Podjęte zostaną także porozumienia w sprawie swobodnego transportu zboża przez Morze Czarne.
24. Zostanie powołana komisja humanitarna w celu rozwiązania nierozstrzygniętych kwestii:
- Wszyscy pozostali więźniowie i ciała zostaną wymienieni na zasadzie „wszyscy za wszystkich”.
- Wszyscy cywilni więźniowie i zakładnicy, łącznie z dziećmi, zostaną odesłani.
- Wdrożony zostanie program łączenia rodzin.
- Zostaną podjęte środki mające na celu złagodzenie cierpień ofiar konfliktu.
25. Za 100 dni na Ukrainie odbędą się wybory.
26. Wszystkie strony zaangażowane w ten konflikt otrzymają pełną amnestię za swoje działania podczas wojny i zobowiążą się nie wysuwać żadnych roszczeń ani nie rozpatrywać żadnych skarg w przyszłości.
27. Niniejsza umowa będzie prawnie wiążąca. Jej wdrożenie będzie monitorowane i gwarantowane przez Radę Pokoju, na której czele stoi prezydent Donald J. Trump. Za naruszenia będą nakładane sankcje.
28. Gdy wszystkie strony wyrażą zgodę na niniejsze memorandum, zawieszenie broni wejdzie w życie natychmiast po tym, jak obie strony przystąpią do uzgodnionych punktów i rozpoczną wdrażanie porozumienia.
Do planu odnosła się już jedna z przedstawicielem Kijowa. – Nasze granice są jasne i niezmienne: nigdy nie będzie jakiegokolwiek, formalnego czy innego, uznania tymczasowo okupowanych terytoriów Ukrainy za rosyjskie – oświadczyła przedstawicielka Ukrainy w ONZ Chrystyna Hajowyszyn. Dyplomatka podkreśliła, że jej kraj jest gotowy do rozmów z Rosją, ale część punktów planu pokojowego Donalda Trumpa jest nie do zaakceptowania. – Nie będziemy też tolerować żadnych naruszeń naszej suwerenności, w tym naszego suwerennego prawa do wyboru sojuszy, do których chcemy przystąpić – dodała.
Polecamy również: Po klęsce „Edukacji Zdrowotnej” Nowacka chce, by przedmiot był przymusowy
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
