Wiadomości

W atmosferze planety pozasłonecznej wykryto metale ziem rzadkich

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!

Sód, magnez, chrom oraz metale ziem rzadkich: skand i itr – wykryli naukowcy w atmosferze egzoplanety KELT-9 b, najgorętszej znanej planety pozasłonecznej. Wcześniej natrafili na oznaki występowania w jej atmosferze żelaza i tytanu – poinformował Uniwersytet w Bernie (Szwajcaria).

Naukowcy znają już kilka tysięcy planet. Mają one bardzo różnorodne charakterystyki, od planet podobnych do znanych nam w Układzie Słonecznym po bardziej ekstremalne obiekty.

Szczególnie „gorącym” przykładem jest planeta KELT-9 b, znajdująca się w układzie oddalonym od nas o 650 lat świetlnych w kierunku gwiazdozbioru Łabędzia. Ta egzoplaneta jest skrajnym przykładem tzw. gorących jowiszów, czyli olbrzymich gazowych planet, takich jak Jowisz albo nawet kilka razy większych, ale krążących wokół swoich gwiazd na bardzo bliskich orbitach.

KELT-9 b krąży blisko swojej gwiazdy, a przy tym gwiazda ta jest dwukrotnie gorętsza od Słońca. Powoduje to, że atmosfera planety osiąga aż około 4000 stopni Celsjusza. W takiej temperaturze wszystkie pierwiastki występują praktycznie w całości w stanie gazowym, a cząsteczki są rozerwane na pojedyncze atomy – podobne warunki panują w zewnętrznych warstwach gwiazd. Powoduje to, że w atmosferze planety nie ma chmur ani aerozoli.

Zespół naukowców z uniwersytetów w Bernie oraz Genewie przeprowadził spektroskopowe obserwacje, które pozwoliły zidentyfikować skład chemiczny atmosfery planety. Wykorzystano spektrograf HARPS-North na 3,58 metrowym włoskim Galileo National Telescope (TN) na hiszpańskiej wyspie La Palma.

Najpierw znaleziono żelazo i tytan, a potem nastąpiła kolejna runda obserwacji nastąpiło (w ciągu ostatniego lata) z celem potwierdzenia tych detekcji i poszukiwania dodatkowych pierwiastków. Podejrzewano, że w widmie może kryć się bogactwo wielu różnych pierwiastków i sprawdzono aż 73 ich rodzaje.

Po starannych analizach udało się zidentyfikować sygnatury od sodu, magnezu, chromu, skandu i itru. Te dwa ostatnie to tzw. metale ziem rzadkich. Poza tym, chrom, skand i itr nie zostały nigdy wcześniej znalezione w atmosferze jakiejkolwiek innej egzoplanety.

/Nauka w Polsce – PAP/

Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!