W poniedziałek (18 maja) minęło 28 lat od przejęcia przez Wojsko Polskie Świętoszowa.
Po zakończeniu wojny Świętoszów zajęli Rosjanie. Zachowując dawny wojskowy charakter Świętoszów stał się miejscem stacjonowania 20 Zwienogrodzkiej Dywizji Pancernej. Sama miejscowość została całkowicie wyłączona spod polskiej administracji i było to miejsce tajne i niedostępne dla Polaków.
W latach 1945 – 1954 w obozie niemieckim w Świętoszowie Rosjanie utworzyli specjalne więzienie NKWD o zaostrzonym rygorze.
Świętoszów pozostawał przez prawie pół wieku w rękach armii sowieckiej i był wraz z zapleczem poligonowym jednym z największych garnizonów zajmowanych przez wojska radzieckie.
W latach 1945 – 1992 następowała ciągła rozbudowa Świętoszowa.
W części cywilno-wojskowej mieszkało tu około 12 tys. mieszkańców, głównie żołnierzy oraz rodzin wojskowych. Jako rezultat przemian i podpisania traktatu regulującego wycofanie wojsk rosyjskich z Polski, 5 maja 1992r. strona polska rozpoczęła przejmowanie pierwszego kompleksu obiektów koszarowych.
18 maja 1992 roku został sporządzony protokół przekazania nieruchomości, który obejmował garnizon Świętoszów, znajdujący się na terenie miasteczka wojskowego nr 201 – to jest koszary pułku dział samobieżnych.
Dokument napisano w języku polskim i rosyjskim, a parafowali go dowódca garnizonu generał major Juszkiewicz, wojewoda jeleniogórski Jerzy Nalichowski i dowódca 11 Dywizji Wojska Polskiego pułkownik A. Bortnowski. Na placu garnizonowym w obecności dowódcy Północnej Grupy Wojsk byłego ZSRR oraz Dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego miał miejsce akt przejęcia całego kompleksu.
Po 47 latach Świętoszów powrócił na mapy, a pododdziały 29 Pułku Zmechanizowanego oficjalnie przejęły obiekty koszarowe.
W dniu 20 lipca 1992 r. ostatni żołnierze rosyjscy opuścili Świętoszów. Opuszczając garnizon Rosjanie wywieźli stąd wszelką dokumentację techniczną oraz historyczną. Puste, i tylko symbolicznie początkowo chronione zabudowania koszarowe zostały w ogromnej części zniszczone i splądrowane przez szabrowników.
Uroczyste przekazanie Świętoszowa – w uroczystości udział wzięli m.in. dowódca Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej gen. płk Wiktor Dubynin oraz dowódca Śląskiego Okręgu Wojskowego gen. dywizji Tadeusz Wilecki
Ostatnia defiladę wojsk radzieckich w Świętoszowie – 1992
Protokół przekazania nieruchomości
10 Brygada Kawalerii Pancernej na podstawie decyzji nr 56 Ministra Obrony Narodowej z dn. 13 lipca 1992 r. kultywuje chlubne tradycje 29 Pułku Zmechanizowanego.
Tekst: Archiwum 10BKPanc, st. chor. Ireneusz Chyziak, kpt. Monika Wywiórka
Zdjęcia: Archiwum 10BKPanc
Przeczytaj również:
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
