5 kwietnia br. na terenie 1. Warszawskiej Brygady Pancernej w Wesołej, została podpisana umowa na dostawę 250 sztuk czołgów podstawowych M1A2 SEPv3 Abrams dla Sił Zbrojnych RP.
Jak czytamy na portalu Polska Zbrojna, przedmiotem zawartej umowy jest również dostawa sprzętu towarzyszącego, obejmującego 26 wozów zabezpieczenia technicznego M88A2 Hercules i 17 mostów towarzyszących M1074 Joint Assault Bridge, a także pakiet szkoleniowy i logistyczny oraz zapas amunicji. Dostawy czołgów zostały przewidziane w latach 2025-2026, niemniej trwają rozmowy w zakresie przyspieszenia dostaw pierwszych wozów. Łączna wartość kontraktu wyniosła 4,75 mld USD netto. Przy aktualnym kursie USD równym 4,2 PLN daje to wartość ok. 24,5 mld PLN brutto.
W procesie szkolenia polskich załóg wykorzystane zostanie 28 czołgów M1A2 SEPv2 Abrams (czyli w nieco starszej wersji niż wozy które zamówiła Polska), które jeszcze w tym roku Armia Stanów Zjednoczonych przemieści na terytorium Polski wraz z instruktorami. Już w czerwcu br. ma zostać uruchomiona Akademia Szkolenia Abrams, która w procesie szkolenie będzie wykorzystywała udostępnione przez Amerykanów czołgi do czasu dostawy wozów zamówionych przez Polskę. Ponadto ujęty w ramach umowy pakiet szkoleniowy obejmuje kompleksowe szkolenie instruktorów, załóg i personelu technicznego oraz systemy szkoleniowe, w tym urządzenia treningowe, trenażery i symulatory.
W skład pakietu logistycznego wchodzi natomiast zapas części zamiennych i eksploatacyjnych oraz sprzęt na potrzeby obsługi czołgów, a także mobilne warsztaty naprawy uzbrojenia i urządzenia diagnostyczne. W proces zabezpieczenia eksploatacji czołgów mają być zaangażowane m.in. wojskowe zakłady remontowe.
Zamówiony zapas amunicji obejmuje zarówno amunicję szkolną jak i bojową. Wraz z czołgami pozyskane zostanie amunicja przeciwpancerna podkalibrowa z rdzeniem wolframowym KEW-A1 (APFSDS-T) wraz z amunicją szkolną M865 (TPCSDS-T), a także bojowa wielozadaniowa kumulacyjna amunicja przeciwpancerna M830A1 (HEAT-MP-T) oraz symulująca jej wykorzystanie amunicja szkolna M1002 (TPMP-T). W ramach umowy zostanie również zaimplementowana w czołgach M1A2 SEPv3 Abrams możliwość użycia najnowszych rodzajów amunicji podkalibrowej produkcji polskiej i niemieckiej, w tym amunicji DM-63A1.
Strona polska uzyskała również aprobatę w zakresie pozyskania w następnej kolejności przeciwpancernej amunicji podkalibrowej z rdzeniem wolframowym nowej generacji KEW-A4 (APFSDS-T) oraz programowalnej wielozadaniowej amunicji odłamkowo-burzącej XM1147 (AM-P), po ich wprowadzeniu. Ich dostawy będą jednak wymagały odrębnego zamówienia lub aneksu do obecnej umowy oraz dodatkowego źródła finansowania.
Podsumowanie tego co wiadomo o wczorajszej umowie na zakup czołgów M1A2 SEPv3 #Abrams na bazie informacji przekazanych przez Agencję Uzbrojenia. https://t.co/eQOrjx8UTz
— Tomasz Dmitruk (@goltarr) April 6, 2022
Zamówione czołgi Abrams trafią do czterech batalionów czołgów z 1. Warszawskiej Brygady Pancernej oraz z 19. Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej wchodzących w skład 18. Dywizji Zmechanizowanej.
Na wyposażeniu 1. Warszawskiej Brygady Pancernej znajdują się obecnie czołgi Leopard 2PL, Leopard 2A5 i Leopard 2A4 (łącznie 2 bataliony), natomiast w 19. Lubelskiej Brygadzie Zmechanizowanej formowany jest nowy batalion czołgów T-72M1R (po remoncie i modyfikacji). Lubelska brygada ma przejąć docelowo także batalion czołgów T-72 podporządkowany aktualnie 21. Brygadzie Strzelców Podhalańskich. Nie wiadomo jeszcze gdzie czołgi Leopard 2 i T-72 będące na stanie 18. DZ planuje się przesunąć po przezbrojeniu w Abramsy.
Pozyskanie Abramsów pozwoli zwiększyć liczbę batalionów czołgów Sił Zbrojnych RP do siedemnastu. Obecnie bowiem w ich skład wchodzi 13 batalionów czołgów, które wyposażone są w cztery typy wozów, z których najnowsze to Leopardy 2A5 (2 bataliony). Do tego dochodzą Leopardy 2A4, które obecnie poddawane są modernizacji do wersji Leopard 2PL (2 bataliony), czołgi PT-91 Twardy (4 bataliony) oraz najstarsze – czołgi T-72M1 (4 bataliony). W składzie każdego batalionu znajduje się 58 czołgów. Aktualnie poszczególne bataliony czołgów rozdzielone są w taki sposób:
11 Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej
– 2 bataliony w 10. Brygadzie Kawalerii Pancernej ze Świętoszowa (116 czołgów Leopard 2A4);
– 2 bataliony w 34. Brygadzie Kawalerii Pancernej z Żagania (116 czołgów T-72M1);
12 Szczecińska Dywizja Zmechanizowana
– 1 batalion w 2. Brygadzie Zmechanizowanej Legionów ze Złocieńca (58 czołgów PT-91 Twardy);
16 Pomorska Dywizja Zmechanizowana
– 2 bataliony w 9. Braniewskiej Brygadzie Kawalerii Pancernej (116 czołgów PT-91 Twardy);
– 1 batalion w 15. Giżyckiej Brygadzie Zmechanizowanej (58 czołgów PT-91 Twardy);
– 1 batalion w 20. Bartoszyckiej Brygadzie Zmechanizowanej (58 czołgów T-72M1) ;
18 Dywizja Zmechanizowana
– 2 bataliony w 1. Warszawskiej Brygadzie Pancernej (102 czołgi Leopard 2A5 i 14 czołgów Leopard 2A4);
– 1 batalion w 19. Brygadzie Zmechanizowanej (58 czołgów T-72M1);
– 1 batalion w 21. Brygadzie Strzelców Podhalańskich (58 czołgów T-72M1);
Stacjonujący w Żurawicy batalion czołgów, znajdujący się aktualnie w składzie 21 Brygady Strzelców Podhalańskich, docelowo ma zostać z niej wyłączony i podporządkowany dowództwu 19 Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej (również wchodzącej w skład 18 Dywizji Zmechanizowanej), przy czym ma to nastąpić po sformowaniu 3 Batalionu Strzelców Podhalańskich, który ma być formowany w Wojnarowej koło Nowego Sącza.
Łącznie więc w Siły Zbrojne RP mają posiadać (nie licząc Abramsów) 797 czołgów, w tym: 105 czołgów Leopard 2A5, 142 czołgi Leopard 2PL (zmodernizowane Leopardy 2A4), 232 czołgi PT-91 Twardy i do 318 zmodyfikowanych czołgów T-72M1 (dla pięciu batalionów potrzeba etatowo 290 wozów).
Są to liczby imponujące, ale – niestety – większość polskich czołgów to wozy już mocno wysłużone. Docelowo będą one zastępowane czołgami, które mają być produkowane w ramach programu „Wilk”. Na razie jednak są one poddawane modernizacji bądź modyfikacji.
W grudniu 2015 roku MON zawarł umowę o wartości 2,4 mld PLN na modernizację 128 czołgów Leopard 2A4, pozyskanych w latach 2002-2003. W 2018 roku umowę tę aneksowano i za kwotę 306 mln PLN modernizacji poddanych zostanie także 14 czołgów tego typu pozyskanych w roku 2014.
Z kolei w lipcu 2019 roku MON zawarł umowę wartości 1,749 mld PLN brutto na remont i modyfikację w latach 2019-2025 do 318 czołgów T-72. Przewiduje ona, że poza gruntownym remontem, wszystkie wozy zostaną poddane modyfikacji w zakresie: pasywacji przyrządów celowniczych i obserwacyjno-celowniczych, wymiany środków łączności zewnętrznej i wewnętrznej na cyfrowe, wymiany gąsienic oraz dodania elementów wyposażenia ułatwiających funkcjonowanie załogi czołgu.
Użyte sformułowanie „do 318 egz.” wynika stąd, iż zamówienie gwarantowane dotyczy prac przy 230 czołgach, natomiast w przypadku pozostałych 88 egzemplarzy zdecydowano się tylko na zamówienie opcjonalne. Realizacja opcji wymaga zawarcia stosownego aneksu i znalezienia dodatkowych środków, ponad podaną kwotę 1,749 mld PLN.
Na koniec zobaczmy, jak przedstawia się struktura organizacyjna batalionu czołgów w Siłach Zbrojnych RP
• Dowództwo i sztab: grupa dowódcy, taktyczny zespół kontroli obszaru powietrznego, TOC, sztab (pion operacyjny, pion wsparcia działań)
• Kompania dowodzenia: pluton dowodzenia, pluton ochrony i regulacji ruchu, pluton rozpoznawczy, drużyna zabezpieczenia
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania czołgów: 2 x załoga wozu dowodzenia, 3 x pluton czołgów (po cztery czołgi w plutonie), drużyna zabezpieczenia, grupa ewakuacyjna
• Kompania logistyczna: załoga wozu dowodzenia, pluton zaopatrzenia, pluton remontowy, drużyna zabezpieczenia
• Zespół zabezpieczenia medycznego: 4 x grupa ewakuacji medycznej
W batalionach czołgów wyposażonych w Leopardy nie ma zespołu zabezpieczenia medycznego, za to na szczeblu kompanii czołgów funkcjonują grupy ewakuacji medycznej.
Wojciech Kempa
Przeczytaj również:
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
