W Warszawie upamiętniono 74. rocznicę akcji wyzwolenia więźniów obozu koncentracyjnego „Gęsiówka” przez batalion „Zośka”. Powstańcy uwolnili wtedy 348 Żydów, obywateli różnych krajów Europy.
Lidia Markiewicz-Ziental ps. „Lidka”, z kompanii „Giewonta” batalionu „Zośka”, jeden z ostatnich żyjących uczestników walk o „Gęsiówkę”, wspominała dziś, że powstańcy wyzwalając obóz użyli podstępu. Na teren „Gęsiówki” wjechali w zdobytych niemieckich czołgach. Strażnicy obozu myśleli, że nadjeżdża wsparcie. Lidia Markiewicz-Ziental powiedziała na koniec, że jest dumna z tego, że mogła walczyć w szeregach batalionu „Zośka”.
Wiceambasador Izraela Tal Ben-Ari Yaalon mówiła podczas dzisiejszych uroczystości o „splecionym losie” narodów polskiego i izraelskiego.
– Pragnę zapewnić, że nigdy nie zapomnimy o tysiącach wspaniałych i szlachetnych ludzi, które w okupowanej Polsce spieszyli nam z pomocą, nie bacząc na niebezpieczeństwa życia ich samych oraz ich rodzin – powiedziała. Jak mówiła, cieszy ją, że wspólnie Polacy i Żydzi oddają hołd Powstańcom Warszawskim. – Niech żyje Polska! – dodała na koniec.
Jesienią 1942 r. przy ul. Gęsiej Niemcy zorganizowali wychowawczy obóz pracy policji bezpieczeństwa. Miejsce miało charakter obozu karnego dla Polaków. W drugiej połowie 1943 r., na mocy rozkazu Heinricha Himmlera, zorganizowano tu obóz koncentracyjny KL Warschau, zwany potocznie „Gęsiówką”. Według szacunków Instytutu Pamięci Narodowej, zginęło tu około 20 tysięcy osób, w tym 10 tysięcy Polaków. Kierowano tam przede wszystkim Żydów z różnych krajów Europy – Węgier, Grecji, Niemiec, Francji oraz krajów Beneluksu. Było to również miejsce masowych egzekucji.
Pod koniec lipca 1944 r., w związku z nadciąganiem oddziałów Armii Czerwonej, Niemcy rozpoczęli ewakuację obozu. Ok. 4 tys. więźniów popędzono w „marszu śmierci” do Kutna. Obóz został wyzwolony w piątym dniu powstania przez batalion „Zośka”.
Według danych dowództwa AK, uwolniono tego dnia 348 Żydów, w tym 24 kobiety. Większość z Żydów wyzwolonych przez „Zośkę” dołączyło do walk powstańczych. Wielu w tych walkach zginęło.
/IAR/
Wspieraj niezależne wydawnictwo:
Podoba Ci się to co robimy? Wesprzyj projekt Magna Polonia!
